શું તમારું મનરેગા આઈડી પણ બ્લોક છે? સરકારે 10 લાખથી વધુ જોબ કાર્ડ કર્યા રદ

મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી યોજના (મનરેગા યોજના) સાથે કરોડો લોકોની રોજગારી જોડાયેલી છે. સરકાર આ માટે દર વર્ષે હજારો કરોડ રૂપિયાનું ફંડ ફાળવે છે. આ માટે, એક ખાસ ઇકોસિસ્ટમ તૈયાર કરવામાં આવી છે, જેના લોકોને રોજગાર આપવામાં આવે છે. આમાં કામ કરનાર વ્યક્તિને મનરેગા કાર્ડ આપવામાં આવે છે. તે કાર્ડના કારણે તે કામ મેળવી શકે છે. હવે કેન્દ્ર સરકારે 10 લાખથી વધુ જોબ કાર્ડ રદ કર્યા છે. ચાલો સમજીએ કે સમગ્ર મામલો શું છે અને તમારું કાર્ડ રદ કરવામાં આવ્યું છે કે કેમ.

સરકારે લોકસભામાં માહિતી આપી

છેલ્લા બે નાણાકીય વર્ષ 2021-22 અને 2022-23માં મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી યોજના (મહાત્મા ગાંધી NREGS) હેઠળ ‘બનાવટી જોબ કાર્ડ્સ’ને કારણે 10 લાખથી વધુ જોબ કાર્ડ દૂર કરવામાં આવ્યા છે. સરકારે મંગળવારે લોકસભામાં માહિતી આપી છે. એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં, ગ્રામીણ વિકાસ રાજ્ય મંત્રી સાધ્વી નિરંજન જ્યોતિએ જણાવ્યું હતું કે જોબ કાર્ડ કાઢી નાખવું/અપડેટ કરવું એ સતત પ્રક્રિયા છે અને આ કવાયત રાજ્યો દ્વારા નિયમિતપણે કરવામાં આવે છે. અધિનિયમની કલમ 25 મુજબ જે કોઈ આ કાયદાની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન કરે છે. તેના પર એક હજાર રૂપિયા સુધીનો દંડ લાદવામાં આવશે. આ ઉપરાંત નકલી જોબ કાર્ડ જારી રોકવા માટે લાભાર્થીઓના ડેટા બેઝના ડી-ડુપ્લિકેશન માટે આધાર સીડિંગ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે.

આંકડાઓ શું કહે છે?

લોકસભામાં આપવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, 2021-22 દરમિયાન NREGS હેઠળ ‘બનાવટી જોબ કાર્ડ્સ’ના કારણે 3.06 લાખ જોબ કાર્ડ દૂર કરવામાં આવ્યા છે, જ્યારે 2022-23 દરમિયાન 7.43 લાખ જોબ કાર્ડ્સ રદ કરવામાં આવ્યા છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ નકલી જોબ કાર્ડ દૂર કરવામાં આવ્યા છે. 2021-22માં 67,937 કાર્ડ અને 2022-23માં 2.96 લાખ કાર્ડ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે. મધ્યપ્રદેશ બીજા સ્થાને છે, જ્યાં 2021-22માં 50,817 નકલી જોબ કાર્ડ અને 2022-23માં 1.14 લાખ રદ કરવામાં આવ્યા છે.

શું તમારું નામ યાદીમાં નથી?

મનરેગાની સત્તાવાર વેબસાઇટ અનુસાર, હાલમાં 14.37 કરોડ સક્રિય કામદારો કામ કરી રહ્યા છે. દરેક NREGA વર્કરને 16 અંકનો નંબર આપવામાં આવે છે, જે અનન્ય છે. તમે મનરેગાની સત્તાવાર વેબસાઇટની મુલાકાત લઈને તે નંબર ચકાસી શકો છો. સરકારે આ માટે સત્તાવાર હેલ્પલાઇન નંબર (1800-345-22-44) પણ જારી કર્યો છે. જો તમે ઓનલાઈન ચેક કરી શકતા નથી તો તમે ગ્રામ પંચાયતમાં જઈને તમારું નામ ચેક કરાવી શકો છો. ત્યાં હાજર અધિકારીઓ તમારું કાર્ડ જોયા પછી તમને તેના વિશે જણાવશે. તમને જણાવી દઈએ કે દર વર્ષે સરકાર 100 દિવસની રોજગારી આપે છે, જેના માટે દરરોજ 220 રૂપિયા ચૂકવવામાં આવે છે.