જો ઈઝરાયેલ-હમાસનું યુદ્ધ લાંબા સમય સુધી ચાલશે તો ભારત અને દુનિયા પર તેની શું અસર થશે? જાણો સંપૂર્ણ ABCD

જો હમાસ અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે ચાલી રહેલ યુદ્ધ વધુ વકરશે તો તેની અસર માત્ર ભારત પર જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ પર જોવા મળશે. વરિષ્ઠ અર્થશાસ્ત્રીઓ ભારતીય અર્થતંત્ર પર ઈઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધની અસર પર નજર રાખી રહ્યા છે. તેઓ સહમત છે કે જો યુદ્ધ પશ્ચિમ એશિયામાં ફેલાય છે તો ક્રૂડ ઓઈલના પુરવઠામાં પડકાર આવી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે શું અસર થશે તે અંગે કોઈ નિવેદન આપવું ખૂબ જ વહેલું છે, જો કે પરિસ્થિતિ પર નજર રાખવી પડશે.

એક્યુટી રેટિંગ્સ એન્ડ રિસર્ચ લિમિટેડના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી અને સંશોધનના વડા સુમન ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે, ‘સૌથી ખરાબ સ્થિતિમાં, આ યુદ્ધ સમગ્ર પશ્ચિમ એશિયામાં ફેલાય તેવી શક્યતા છે અને તેમાં ઘણા દેશો સામેલ છે. આનાથી ક્રૂડ ઓઈલના પુરવઠામાં વધુ પડકારો સર્જાઈ શકે છે, જ્યાં ઓપેક પ્લસ દ્વારા સપ્લાય કટના કારણે વિશ્વભરમાં ભાવમાં વધારો થઈ ગયો છે.

‘રૂપિયા પર નકારાત્મક અસર પડી શકે છે’

ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે વધતા જિયો પોલિટિકલ યુદ્ધને કારણે વૈશ્વિક અર્થતંત્ર અને વેપારને મોંઘવારી અને વૈશ્વિક બજારમાં વધુ અસ્થિરતા સાથે વધુ મંદીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. જેના કારણે ભારતીય ચલણ રૂપિયા પર વિપરીત અસર પડી શકે છે.

ચૌધરીએ કહ્યું, ‘જોકે, સંઘર્ષની સીધી અસર મર્યાદિત રહેશે કારણ કે ભારત સાથે ઇઝરાયેલનો વેપાર $10 બિલિયનથી થોડો વધારે છે. નાણાકીય વર્ષ 2023 માં, ઇઝરાયેલમાં નિકાસ $8.5 બિલિયન અને આયાત $2.3 બિલિયન છે. બેંક ઓફ બરોડાના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી મદન સબનવીસે જણાવ્યું હતું કે, ‘આર્થિક અસર પહેલા તેલની કિંમતો અને પછી ચલણ દ્વારા જોવામાં આવશે.’

ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા સંભવિત પગલાં અંગે, ચૌધરીએ કહ્યું કે તે માત્ર ઉભરતા દૃશ્ય પર નજર રાખશે અને આ સમયે કોઈ પગલાં લેવાની શક્યતા નથી. સબનવીસે કહ્યું, ‘જેમ જેમ આરબીઆઈ વધુ સતર્ક બનશે તેમ બોન્ડની ઉપજ ઊંચી રહેશે. ફુગાવાની અસર ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંક પર નહીં પરંતુ જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાંક પર જોવા મળશે. રિટેલ ઇંધણના ભાવમાં ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં, જો સરકાર તેને સ્વીકારે છે, તો ક્રૂડ ઓઇલના ઊંચા ભાવ ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ અથવા તિજોરીને પસાર કરવામાં આવશે. “જો કે, તે (RBI) OMO (ઓપન માર્કેટ ઓપરેશન) વેચાણ જેવા સાધનો દ્વારા સિસ્ટમમાં ચુસ્ત પ્રવાહિતા જાળવવાનો પ્રયાસ કરશે, જેની બોન્ડ યીલ્ડ પર અસર પડી શકે છે,” ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું.

ચૌધરીએ કહ્યું, ‘જો પશ્ચિમ એશિયામાં સંઘર્ષ સંપૂર્ણ સ્તરના યુદ્ધમાં પરિવર્તિત થાય છે અને નવી સપ્લાય અવરોધો ઉભરી આવે છે, તો ભારત સરકાર આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના ભાવ ઘટાડવા માટે પગલાં લઈ શકે છે.’ બીજી તરફ યુદ્ધના કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો થવાની સંભાવના છે. મદ્રાસ જ્વેલર્સ એન્ડ ડાયમંડ મર્ચન્ટ્સ એસોસિયેશનના પ્રમુખ અને ચેલેન્જ જ્વેલરી માર્ટના ભાગીદાર જયંતિલાલ ચેલેન્જેજાનીએ જણાવ્યું હતું કે કાટને કારણે શનિવારે ભાવમાં વધારો થયો હતો.