ગણતરીનાં કલાકમાં બેંગ્લોરમાં ઘટશે ખગોળીય ઘટના, ગાયબ થઇ જશે લોકોનો પડછાયો; શું છે આ પાછળનું રહસ્ય ? 

બેંગ્લોરમાં 18મી ઓગસ્ટે ઝીરો શેડો ડે તરીકે ઓળખાતી એક અનોખી ખગોળીય ઘટનાના સાક્ષી બનવા માટે તૈયાર થઈ રહ્યું છે. આ શહેરમાં આજે બપોરે 12 વાગ્યાથી 1 વાગ્યાની વચ્ચે એક એવી ક્ષણ આવશે જ્યારે લગભગ દોઢ મિનિટ સુધી કોઈ તેમનો પડછાયો જોઈ શકશે નહીં. આ અસાધારણ ઘટના અગાઉ 25 એપ્રિલના રોજ બેંગલુરુમાં બની હતી, સામાન્ય રીતે કેન્સરના ઉષ્ણકટિબંધ અને મકર રાશિના ઉષ્ણકટિબંધની વચ્ચે આવેલા વિસ્તારોમાં.

આ એક ખાસ ખગોળીય ઘટના છે. આ દિવસે, ચોક્કસ સમયે, સૂર્ય આપણા માથાની ઉપર આવે છે. જેના કારણે આપણો પડછાયો ગાયબ થઈ જાય છે. આ સ્થિતિને ઝીરો શેડો કહેવામાં આવે છે. તેથી જ આ દિવસને જીરો શેડો દિવસ તરીકે નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ વિશિષ્ટ પરિસ્થિતિનું કારણ પૃથ્વીની પરિભ્રમણની ધરીનું નમવું છે, જ્યારે સૂર્યની ભ્રમણકક્ષાના પ્લેન પર લંબરૂપ હોવાને બદલે, પૃથ્વી તેની તરફ 23.5 અંશથી નમેલી છે. આ ઝોકને કારણે સૂર્યની સ્થિતિ ઉત્તર અને દક્ષિણ વચ્ચે બદલાય છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં તેને ઉત્તરાયણ અને દક્ષિણાયન કહેવામાં આવે છે.

સૂર્ય, દિવસ દરમિયાન તેના સર્વોચ્ચ બિંદુએ, વિષુવવૃત્તની 23.5 ડિગ્રી દક્ષિણથી વિષુવવૃત્ત (ઉત્તરાયણ) ની 23.5 ડિગ્રી ઉત્તર તરફ જશે અને એક વર્ષમાં ફરી પાછો (દક્ષિણાયન) આવશે. દરમિયાન, એક દિવસ આવે છે જ્યારે સૂર્ય આપણા માથાની ઉપર આવે છે. જેના કારણે કોઈપણ સીધી કે ઊભી વસ્તુ કે જીવનો પડછાયો દેખાતો નથી. આ દિવસને ઝીરો શેડો ડે કહેવામાં આવે છે. ઝીરો શેડો ડે વર્ષમાં બે વાર આવે છે. એક આવે છે જ્યારે સૂર્ય ઉત્તર તરફ જાય છે અને બીજો આવે છે જ્યારે સૂર્ય દક્ષિણ તરફ જાય છે. એવું નથી કે આ દિવસે પડછાયો બને છે પરંતુ તમે તેને જોઈ શકતા નથી. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે પડછાયો પગની નીચે જ બને છે. 8 વૈજ્ઞાનિકોના મતે, આ ઘટના આપણા દેશમાં એવા સ્થળો અથવા શહેરોમાં બને છે જે કર્ક અને મકર રાશિની વચ્ચે આવે છે. તે સમયે સૂર્ય અક્ષાંશ રેખાથી બરાબર ઉપર હોય છે.